Cầu Hiền Lương sông Bến Hải là một địa điểm quen thuộc nằm trong trí nhớ của đa số con người Việt Nam. Bởi cầu Hiền Lương, sông Bến Hải là một chứng nhân lịch sử ghi lại nỗi đau chia cắt đất nước ta thành hai miền Nam Bắc suốt hơn hai mươi năm dài đằng đẵng trong quá trình đấu tranh chống Mỹ. Địa danh này nhờ đó mà trở thành nơi thu hút khách du lịch từ khắp mọi miền đất nước đến viếng thăm và nếu bạn đang có dự định đặt chân đến nơi này, Hành Hương Việt sẽ cung cấp một số thông tin cần thiết nhằm hỗ trợ quý du khách có một chuyến đi ý nghĩa và trọn vẹn thông qua bài viết dưới đây.
Mục Lục
1. Địa chỉ cầu Hiền Lương sông Bến Hải ở đâu?
Cầu Hiền Lương, sông Bến Hải thuộc cụm di tích đôi bờ Hiền Lương tọa lạc tại điểm giao nhau giữa đường Quốc lộ 1A và sông Bến Hải. Phía Bắc thuộc thôn Hiền Lương, xã Vĩnh Thành, huyện Vĩnh Linh còn phía Nam thuộc thôn Xuân Hòa, xã Trung Hải, huyện Do Linh, tỉnh Quảng Trị.
2. Lịch sử Cầu Hiền Lương sông Bến Hải
Di tích Cầu Hiền Lương Sông Bến Hải là một địa danh đặc biệt mà bất kỳ con người Việt Nam nào cũng đã từng nghe qua bởi đây là địa điểm đánh dấu một cột mốc đầy đau đớn trong lịch sử đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc và giữ gìn tổ quốc.
Trong thời kỳ chống giặc ngoại xâm đế quốc Mỹ cùng thế lực tay sai Ngụy đã có một sự kiện lịch sử không mong muốn xảy ra, đó là đất nước Việt Nam ta bị chia cắt thành hai miền Nam Bắc. Sau ngày 20 tháng 07 năm 1954 Hiệp định Giơ – ne – vơ được ký kết, nước ta lấy vĩ tuyến số 17 hay sông Bến Hải làm ranh giới, chia cắt hai miền Bắc Nam với trung tâm chính là chiếc cầu Hiền Lương. Theo dự tính, chính quyền nước ta sẽ tiến hành tổng tuyển cử thống nhất đất nước vào tháng 07 năm 1956 nhưng dưới sự phá hoại bất ngờ của các thế lực thù địch, đến năm 1975 chúng ta mới có thể thống nhất toàn vẹn lãnh thổ. Trong suốt hơn 20 năm ròng rã đấu tranh ấy, biết bao đồng bào chiến sĩ kiêu hùng, bất khuất đã hi sinh để đổi lấy độc lập tự do, thống nhất đất nước.
3. Cầu Hiền Lương sông Bến Hải
Di tích cầu Hiền Lương, sông Bến Hải nằm trong cụm di tích đôi bờ Hiền Lương, nằm theo hướng Bắc – Nam. Trung tâm của di tích chính là dấu ấn lịch sử – nhịp cầu Hiền Lương nối liền Cột cờ phía Bắc và Cụm tượng đài “Khát vọng thống nhất” ở phía bờ Nam.
Cụm di tích đôi bờ Hiền Lương gồm: cầu Hiền Lương, sông Bến Hải, nhà Liên hợp, cột cờ ở phía bờ Bắc, cụm tượng đài Khát vọng thống nhất ở phía bờ Nam, Đồn công an giới tuyến, giàn loa phóng thanh, Nhà Bảo tàng Vĩ tuyến 17…
3.1. Cầu Hiền Lương
Cầu Hiền Lương được xây dựng vào năm 1928 bởi nhân dân địa phương. Năm 1950 thực dân Pháp cho khởi công xây dựng lại cầu phục vụ mục đích giao thông vận tải của các phương tiện vận chuyển cơ giới. Năm 1952, cầu Hiền Lương bị đánh sập nhằm ngăn chặn sự đánh phá của quân địch.
Năm 2001, Cầu Hiền Lương được phục chế theo thiết kế nguyên bản ban đầu đến năm 2003 công trình chính thức khởi công phục dựng và trùng tu, khánh thành năm 2008. Đến năm 2014, cầu Hiền Lương được sơn hai màu như đã từng hiện diện trong quá khứ.
3.2. Sông Bến Hải
Sông Bến Hải bắt nguồn từ núi Động Chân thuộc dãy Trường Sơn, sông chảy dọc theo vĩ tuyến 17 từ Tây sang Đông sau đó đổ ra Cửa Tùng. Với tổng chiều dài gần 100 km, nơi rộng nhất khoảng 200m, nơi hẹp nhất khoảng từ 20 đến 30m, sông Bến Hải là ranh giới giữa hai huyện Vĩnh Linh và Gio Linh của tỉnh Quảng Trị.
3.3. Nhà Liên Hợp
Trong cụm di tích cầu Hiền Lương sông Bến Hải, Nhà Liên hợp được xây dựng theo thiết kế kiến trúc trước đây: nhà sàn bốn mái, mặt tiền hướng thẳng ra quốc lộ 1A. Không gian bên trong phân bố thành ba khu vực. Trong đó, khu vực ở giữa gồm bốn gian liên thông với nhau. Nơi này từng là phòng họp giao ban của Nhà Liên hợp cũ, nội thất được trưng bày tái hiện lại một cuộc họp giao ban giữa Ủy ban Liên hợp hai miền Bắc – Nam có sự giám sát của Tổ Quốc tế 76.
3.4. Cột cờ Hiền Lương
Cột cờ Hiền Lương hay còn được gọi với cái tên Kỳ đài Hiền Lương bao gồm hai phần: phần đài và cột cờ. Cột cờ hiện tại được xây dựng mô phỏng theo những cột cờ mà Chính quyền và quân đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã dựng trước đây. Cột cờ có chiều cao khoảng 28m được ghép bởi 6 đoạn thép ống liên kết với nhau. Trên đỉnh cột cờ gắn lá cờ sao vàng năm cánh. Trên thân cột cờ có gắn các thanh thép hình chữ nhật để làm thang. Cột cờ còn được lắp hệ thống dây cáp, ròng rọc và bộ phận tời tạo thuận tiện khi treo cờ. Đế cột cờ hình tròn, có trang trí hình ảnh mô tả về lịch sử cách mạng và được xây cao hơn mặt bằng chung của khu di tích cầu Hiền Lương, sông Bến Hải.
3.5. Cụm tượng đài khát vọng thống nhất non sông
Phía bờ Nam cụm di tích đôi bờ Hiền Lương có một tượng đài mang tên “Khát vọng thống nhất non sông”, tượng đài có hình dáng của một thiếu phụ đang đứng ở bờ Nam sông Bến Hải nhìn về phía Bắc ngóng trông người chồng chinh chiến vinh quang trở về ngày thống nhất đất nước.
3.6. Đồn công an giới tuyến
Đồn Công an giới tuyến nằm sát cầu bờ Bắc ở phía Đông quốc lộ 1A. Đồn được sửa chữa và phục dựng theo thiết kế nguyên mẫu kiến trúc Đồn Công an Hiền Lương trong những năm 1955 đến 1967. Đồn công an giới tuyến gồm các phần như hệ thống trụ, tường chịu lực và hệ mái. Các phần kết hợp với nhau thành ngôi nhà 3 gian, hai chái, cửa chính quay về hướng Tây. Ở bờ nóc đồn mặt hướng về phía Nam có gắn phù hiệu của Bộ đội Biên phòng được làm bằng xi măng.
3.7. Giàn loa phóng thanh
Cụm di tích cầu Hiền Lương sông Bến Hải có giàn loa phóng thanh vô cùng đặc biệt. Giàn loa gồm hai phần một giàn đặt ở phía Đông và một giàn được đặt ở phía Tây, được dựng sát bờ sông ở bờ Bắc, cách chân cầu một khoảng độ chừng 30m. Mặt giàn loa xây dựng bởi ba trụ bê tông với kết cấu dạng chân kiềng vững chắc. Trên thân 3 trụ bê tông lắp đặt một giàn loa phóng thanh gồm 33 chiếc trong số đó có 27 chiếc hướng sang bờ Nam, 2 chiến hướng về bờ Bắc, 4 chiếc hướng về phía Đông.
3.8. Nhà trưng bày vĩ tuyến 17
Trong cụm di tích cầu Hiền Lương sông Bến Hải có khu vực nhà trưng bày “Vĩ tuyến 17 và khát vọng thống nhất” tọa lạc tại xã Vĩnh Thành gồm có 2 gian. Trước tiên là gian khánh tiết là nơi đặt tượng vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc ta Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tiếp theo là gian trưng bày với 53 tài liệu, hiện vật liên quan trực tiếp đến cuộc chiến đấu của quân và dân ta ở đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Các hiện vật và tài liệu tại nhà trưng bày của cụm di tích cầu Hiền Lương, sông Bến Hải được chia thành 4 chủ đề liên quan với nhau: Hiệp định Giơ – ne – vơ và giới tuyến quân sự tạm thời; Tinh thần không khuất phục của người dân Vĩnh Linh và cuộc chiến đấu bảo vệ địa đầu giới tuyến; Nhân dân vùng Nam vĩ tuyến 17 với cuộc đấu tranh vì khát vọng thống nhất đất nước; Vĩ tuyến 17 sau giải phóng Quảng Trị năm 1972.
4. Di tích cầu Hiền Lương, sông Bến Hải và giá trị văn hóa lịch sử
Cầu Hiền Lương sông Bến Hải sau quá trình trải qua chiều dài lịch sử và dòng chảy của thời gian đã trở thành chứng nhân lịch sử cho một thời đấu tranh oanh liệt của đồng bào ta vì sự nghiệp giữ gìn độc lập dân tộc, thống nhất non sông và toàn vẹn lãnh thổ. Chính vì lẽ đó, cụm di tích đôi bờ Hiền Lương đã được nhà nước ta công nhận là di tích quốc gia là di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt vào năm 2013.
5. Lời kết
Khi đến với cụm di tích cầu Hiền Lương sông Bến Hải quý du khách sẽ đến với cảm giác hoài niệm về một thời kháng chiến đầy oanh liệt đã qua đồng thời hiểu được sức mạnh đại đoàn kết của một dân tộc yêu nước, thương đồng bào vì nhau mà ngã xuống. Từ đó, càng thêm trân trọng hơn độc lập, tự do và hòa bình ngày nay có được.
Với những thông tin cụ thể trên, Hành Hương Việt kính chúc quý du khách có một chuyến đi du lịch thật ý nghĩa và sâu sắc khi viếng thăm chứng nhân lịch sử cầu Hiền Lương, sông Bến Hải này.
Bài viết liên quan: